arxipelagos

Σαν σήμερα, στις 5 Οκτωβρίου 1944, έχουμε την επέτειο ενός "περιστατικού", που συνέβη στην Κάρπαθο. Οι περισσότεροι Καρπάθιοι φίλοι μας, το αποκαλούν "επανάσταση" , άλλοι πάλι "ξεσηκωμό" . 
Προσωπικά το αμφισβητούσα σαν γεγονός και, δεν μπορούσα να καταλάβω, αυτή η "επανάσταση" , αυτός ο "ξεσηκωμός" εναντίον τίνος έγινε ?
Οι Γερμανοί είχαν φύγει από τον Σεπτέμβριο του '44, οι Ιταλοί πάλι, από τον Ιούλιο του '43 συνθηκολόγησαν και ήλθαν και πολέμησαν στο πλευρό των συμμάχων και υπέφεραν τα πάνδεινα από τους Γερμανούς "πρώην συμμάχους" τους, σαν προδότες !
Η ιστορία -όπως την άκουγα και δυσανασχετούσα- λέει ότι σ' ένα χωριό της Καρπάθου, τις Μενετές, μια χούφτα άνθρωποι "επαναστάτησαν" ή "ξεσηκώθηκαν" απομόνωσαν την Ιταλική φρουρά που ήσαν για την τήρηση της τάξης (καραμπινιέροι ?) , πήραν τα όπλα, μετέφεραν το μήνυμα του ξεσηκωμού σ' όλο το νησί και τέλος έστειλαν (?) ένα καΐκι την "Immacolata"  στην Αλεξάνδρεια, για να μεταφέρει το "μήνυμα" της απελευθέρωσης της Καρπάθου !
Όταν αμφισβητείς, πρέπει και να αποδεικνύεις !
Συζητώντας με ένα φίλο Καρπάθιο "μελετητή-ερευνητή" και εκφράζοντάς του τις  αντιρρήσεις μου και τις αμφιβολίες μου, έβλεπα στο πρόσωπό του την πικρία όταν καταλάβαινε ότι ΔΕΝ μπορούσε να αποδείξει κάτι και οι αιτιάσεις μου, είχαν γερή βάση.
Αυτό μ' έκανε να υποσχεθώ στον εαυτό μου, ότι δεν θα μείνω στην αμφισβήτηση αλλά θα προσπαθήσω να αποδείξω την ΑΛΗΘΕΙΑ !
Ας δούμε λοιπόν τα πράγματα ένα-ένα ...
Η ιστορία με το καΐκι Immacolata (Ιμμακολάτα) ή άλλως πως "Καρπαθος" : Πουθενά σε χαρτιά του Βρετανικού Ναυαρχείου (National Archives.gov.uk)  υπάρχει σχετική αναφορά για πλοίο που να μπήκε στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας με αυτά τα στοιχεία. Υπάρχει βέβαια ένα χαρτί (φωτ.1) σφραγισμένο από το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών, που όμως δεν έχει καμμία επικύρωση ότι προέρχεται από έγγραφα του Βρετανικού Ναυαρχείου. Μένουμε λοιπόν στις προφορικές μαρτυρίες και στο χαρτί αυτό που βρίσκεται στα αρχεία του Υπ.Εξ.
και φυσικά στην καλόπιστη διάθεση του κάθε ερευνητή.
Πάμε τώρα στο άλλο, στον "ξεσηκωμό" ή "επανάσταση" : Αυτά που έχουμε σαν πραγματικά γεγονότα για την περίοδο αυτή και την Κάρπαθο είναι :

• Η αποτυχημένη επιχείρηση του Ιερού Λόχου στις 24 Αυγούστου, που άφησε το διαμελισμένο κορμί του Ιερολοχίτη Κ. Ψίλλη να το σκεπάσει το Καρπάθικο χώμα και
• Τα Βρετανικά Αντιτορπιλικά "Τερψιχόρη" (H.M.S. Terpsichore) και Κλήβελαντ (H.M.S. Clevelant) "κατέλαβαν τα ξημερώματα της 17η Οκτωβρίου 1944 την Κάρπαθο, στο όνομα των Ηνωμένων Εθνών".

Με αυτά τα δεδομένα, ξεκίνησα την έρευνα για να βρώ σε δημοσίευμα της 19ης Οκτωβρίου 1944 στους Τάϊμς της νέας Υόρκης (New York Times) (φωτ.2) ένα καταπληκτικό άρθρο που αναφέρει :
"Ρώμη 18 Οκτ. Βρετανικά πολεμικά πλοία κατέλαβαν την Κάρπαθο,μεταξύ Ρόδου και Κρήτης, στο όνομα των Ην. Εθνών αποβιβάζοντας δυνάμεις και μη βρίσκοντας εχθρική αντίσταση, όπως ανακοίνωσε η Συμμαχική Διοίκηση. Ο ανταποκριτής αναφέρει ότι η Κάρπαθος , όπως και άλλα νησιά των Δωδεκανήσων, είναι ΠΡΩΗΝ εχθρική περιοχή. Ο ανταποκριτής φαίνεται να ξεκαθαρίζει στους Ιταλούς που κατείχαν την Κάρπαθο και τα Δωδεκάνησα πάνω από 25 χρόνια και στους Έλληνες που ήδη εκφράζουν διεκδικήσεις για τα Δωδεκάνησα συνολικά, ότι θα αναλάβουν (οι Βρετανοί) την διοίκηση μέχρι την τελική διευθέτηση. Ο ανταποκριτής επίσης αναφέρει ότι ο ντόπιος Ελληνικός πληθυσμός περίπου 8000 ατόμων, είχε ήδη "περιορίσει" την Γερμανική (?) φρουρά της Καρπάθου, πριν την άφιξη των Αντιτορπιλικών Τερψιχόρη και Κλήβελαντ, την προηγούμενη μέρα. Τίποτε δεν αναφέρθηκε για το μέγεθος της φρουράς".
Η έρευνα συνεχίσθηκε , και σε φύλο της ομογενειακής εφημερίδας "Αίγυπτος" (φωτ.3) διαβάζουμε σε ανάλογη μετάφραση την ίδια ανταπόκριση από την Ρώμη με ημερομηνία 18 Οκτωβρίου 1944.
Όλα αυτά επιβεβαιώνουν τελικά, ότι όταν έφτασαν οι συμμαχικές δυνάμεις στην Κάρπαθο, όπως αναφέρει η Συμμαχική Διοίκηση, ΔΕΝ βρήκαν αντίσταση από Γερμανούς ή Ιταλούς, διότι "ο ντόπιος ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ πληθυσμός " είχε πάρει την διοίκηση του νησιού.
Ξεσηκωμός ή Επανάσταση ?
Η έρευνα συνεχίστηκε ... και φτάσαμε στο ΦΕΚ 46Α/1969 (φωτ.4) όπου με το βασιλικό διάταγμα υπ αριθμόν 157 "Περί καθορισμού εορτών", επακριβώς αναφέρεται για τις εορτές στα Δωδεκάνησα ότι :
"Η 5η Οκτωβρίου , επί τη επετείω της εν έτει 1944 κηρύξεως επαναστάσεως υπό των Καρπαθίων κατά των Ιταλών,δια την νήσον Κάρπαθον".
Βάσει του Βασιλικού  Διατάγματος λοιπόν, η συγκεκριμένη ενέργεια χαρακτηρίζεται ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ και τέλος !
Η έρευνα αυτή έγινε εξ αιτίας της προσήλωσής μου στην αναζήτηση και τεκμηρίωση της ιστορικής αλήθειας . Εύχομαι προσωπικά και εκ μέρους της Πολιτιστικής Ομάδας "Αρχιπέλαγος" σε όλους του φίλους Καρπάθιους ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ !
Νικ. Θ. Παπαδόπουλος

Στα 1944, τον Σεπτέμβριο, οι Γερμανοί φεύγουν και αφήνουν στη Σάμο 1000 Ιταλούς φασίστες με διοικητή ένα λοχαγό, ονομαζόμενο Ρούσσο, που έχουν περιχαρακωθεί στη περιοχή Πυθαγορείου, και διαθέτουν 42 κανόνια, άφθονα πολυβόλα και ακόμη αφθονότερα πυρομαχικά. Από τη Χίο που έχει ελευθερωθεί φτάνει ο Τσιγάντες με το επιτελείο του.  Στη Σάμο περιφέρονται ήδη τμήματα του Ιερού Λόχου, και με αρχηγό τον Κώστα Ζαφείρη έχουν βγει στο βουνό αντάρτες. Ο Κώστας Λοβέρδος, αξιωματικός του επιτελείου του Τσιγάντε στο βιβλίο του «Ιερός Λόχος» που κυκλοφόρησε στο Παρίσι το 1968 διηγείται τα της παράδοσης της Σάμου.
«Ο Τσιγάντες επισκοπεί τα γύρω. Ο Ζαφείρης βρίσκεται φυσικά εκεί και λέγει: «όλο πάθος, όλο φλόγα, αυτοί οι άνθρωποι, και δείχνει τους αντάρτες θα ήθελαν να χτυπήσουν τους Ιταλούς και να τους φάνε το συκώτι».
Εάν θεωρείται τους εαυτούς σας ικανούς, απαντά ο Λοβέρδος να κάμετε μια τέτοια τρέλα, σε χίλιους τακτικούς στρατιώτες, έστω Ιταλούς, πηγαίνετε όταν το θελήσετε.
Ύστερα από αυτό, ο τόνος πέφτει αρκετές μονάδες…… Και ο Λοβέρδος συνεχίζει:
Ο Τσιγάντες παίρνει την πένα :  

4 Οκτωβρίου 1944
Λοχαγέ μου,
Έχω λάβει εντολή να σας κτυπήσω, και τα μέσα που διαθέτω στη στεριά, τη θάλασσα και τον αέρα εάν χρειασθεί, είναι τέτοια ώστε να μη υπάρχει αμφιβολία ότι θα οδηγήσουν σε ασφαλή νίκη.
Η κατάστασίς σας, δεν διαθέτει διεξόδους. Το να θελήσετε να θυσιάσετε τους ανθρώπους  σας, είναι καθαρή ματαιοπονία. Καμιά δόξα δε θα προσκομισθεί στην πατρίδα σας.
Έστε βέβαιος ότι εκτιμώ τις ανησυχίες σας ως στρατιώτου, στρατιώτης και εγώ, πολύ παλαιότερος στην καριέρα και πιο ηλικιωμένος από σας. Αυτό μου επιτρέπει να κάμω έκκληση στη φρόνησή σας και τις ευθύνες σας μια που είσθε ο αρχηγός. Προσθέσατε ότι οι αντάρτες των οποίων ο αριθμός αυξάνει λεπτό προς λεπτό, ανυπομονούν. Είμαι ακόμη σε θέση να σας παράσχω όλας τας επιθυμητάς προσωπικάς εγγυήσεις, αλλά πιστέψτε με, μην αργείτε.
                                                                   Συνταγματάρχης Τσιγάντες

                                                   Διοικητής Ιερού Λόχου και Στρ. Δ/της Νήσων


Την επομένη ο συγγραφέας του τελεσιγράφου απευθύνει στην κυβέρνηση ένα τηλεγράφημα: «Η εχθρική φρουρά της Σάμου παρεδόθη σήμερα μετά το τελεσίγραφο. Χίλιοι αιχμάλωτοι. Ενδιαφέροντα λάφυρα. Η μαρτυρική νήσος κλαίει από χαρά».
Και προσθέτει ο Λοβέρδος: «Δεν υπήρξε λεηλασία. Οι Ιταλοί αξιωματικοί ετέθησαν υπό την προστασία μιας μικρής φρουράς. Οδήγησα τους στρατιώτες στο μοναστήρι του Σταυρού όπου ο παλιός μου φίλος μοναχός Παπακαλούδης, ιταλόφοβος καθώς και μισογύνης, θα ξεθάψει ένα πανάρχαιο κυνηγετικό όπλο, και παίρνοντας ύφος σκληρό θα τονίσει στους 950 αιχμαλώτους ότι θα τους χτυπήσει εάν δεν σεβαστούν την αγιοσύνη του τόπου.
Αυτή υπήρξε η παράδοση της Σάμου. Ο ρόλος ενός στρατιωτικού αρχηγού είναι κάποτε ν’ αποφεύγει τη μάχη και τον θάνατο».